Tuesday, April 10, 2018

ස්ත්‍රිය නම් වූ මායා හුය: Phantom Thread

 13,Apr 2018
'ස්ත්‍රිය යනු කවුද' යන ගැටලුව මේ වනවිට  ගූගල් සෙක්ස් (google sex) මට්ටමට වැටි ඇතැයි වරෙක සිතේ.
මේ ප්‍රශ්නය මා සිතන හැටියට දැන් දශක දෙකක් තිස්සේ අප නොනවත්වා කතා කරන එහෙත් අවසන් විනිශ්චයක් නැති පාර-භෞතික ගැටලුවකි. එවන් විසඳුමක් නැති ගැටලු තිබිය හැකිවා සේම එවන් ගැටලුවක් විසඳීමට උත්සාහ කිරීමද නරක දෙයක් නොවේ. නමුත් අප මේ ප්‍රශ්නය අසමින් සිටින්නේ නිශ්චිත එල්ලයක් නැතිව බව මාගේ වැටහීමයි.phontam 01 
පුරුෂ සංකේත අභියෝගයට ලක් කිරීම
ටොඩ් මැගෝවන් ට අනුව පරිභෝජනය සහ තෘප්තිය පදනම් කරගත් වර්තමාන සමාජයේ රාමුව විසින් සමාජ ප්‍රගමණය වෙනුවෙන් තෘප්තිය කැපකර වැඩකිරීමේ සම්ප්‍රදාය (නුතන) පසුපසට ගොස් (තහනම යනු මෙම වැඩකිරීමේ ආකෘතියේ පදනමයි) පුළුවන් තරම් විනෝද වීමේ ආකෘතියක් වෙත අප පිය නගමින් සිටින බව (පසු නුතන) පෙන්වා දෙනු ලබයි (කියවන්න ඔහුගේ The End of Dissatisfaction: Jacques Lacan and the Emerging Society of Enjoyment).  අද දවස වනවිට කිසිදු දේශපාලඥයෙක් තම විනෝදය හෝ තෘප්තිය කැපකරමින් අපේ රට පිළිබඳව නොසිතන බව විශ්වාසභංග නාටකය හරහා අපිට දැකගත හැකිවිය. මුදල්, ගැහැනු, තනතුරු, බලය යන සියල්ල ඔවුන්ට අවශ්‍ය වී ඇත්තේ මෙම ආත්මමුලික විනෝදය (egoistic enjoyment) පිණිසය. එනම් සියල්ල දිශානත වී ඇත්තේ තෘප්තිය දෙසටය. තහනම වෙනුවට විනෝදය (උල්ලංඝනය) අද වනවිට සාහිත්‍ය කෘති තුළ ද උත්කෘෂ්ට කරමින් ඇති බව අපිට නිරීක්ෂණය කළ හැකිය. එය බුදුන්, මාක්ස්, යේසුස්, ගාන්ධි (පුරුෂ) සංකේතන  අභියෝගයට ලක්කිරීම මතු නොව ඒවාට හිමි සංකේත ප්‍රාග්ධනය ප්‍රශ්න කරමින්, හෑල්ලු කරමින් පවතී. මෙම විචාරක විචාරිකාවන්ගේ අරමුණ වන්නේ නුතන ආකෘතියේ බල රටාව (hierarchy), ඒවාට අයිති වෙනස (difference) නම් මුලධර්මය සහ සුවිශේෂ බව (distinction) වෙනුවට සමජාතීය බව (prototype) හදුන්වා දී මෙම යුගයේ විනෝදය සමග ඒවා ගැටගැසීම ය.
Google & Sex
ලිංගිකත්වය පිළිබද ව කතා කිරීම මෙතරම් උත්සන්න වෙමින් පවතින්නේ සමාජ ප්‍රගතිය වෙනුවෙන් නොව විනෝද සමාජය ස්ථිර කිරීම සඳහා බව මැගෝවන්ගේ මතයයි. වෙනත් වචනයකින් කිවහොත් සිදුවෙමින් පවතින්නේ වෙළෙඳපොළ වැඩකි. ස්ත්‍රීවාදී අයට පෙන්නන්න බැරි ගාන්ධි වරක් කිවේ මෙවැන්නකි ‘අපගේ දුප්පත්කම වෙනුවට බටහිර අතෘප්තිය අප ආයෝජනය කල යුතුද?’ යන්න ය. අප (අ)තෘප්තිය බටහිරින් ආයෝජනය කිරීම නැවැත්විය යුතුය. ගූගල් සෙක්ස් ප්‍රශ්නය ඇත්තේ ඉහත නරුම ගෝලීයකරණය තුළය.   

බලරටා, ආකෘති සහ වික්ටෝරියානු තහනම
වෙනත් උසස් සමාජ අරමුණු වෙනුවෙන් අරගල කළ විමුක්තිවාදීන්ගේ ලිංගික කුහකකම මේ මොහොතේ ඉස්මතු වන්නේ අප අද ඉල්ලා සිටින විනෝදයට සමපාතව ය. මම ලිංගික කුහකකම්වලට විරුද්ධ වුවත් උසස් අරමුණු වෙනුවෙන් ක්‍රියාකළ අයගේ ඓතිහාසික ස්ථානය එම ලිංගික ප්‍රශ්නවලට බාල්දු කරන්නේ නැත. ඇතැම් විට ඔවුන්ගේ දේශපාලන සමස්තය සකස් කරන ලද්දේ ම ඉහත ලිංගික කුහකකම් ඔස්සේ විය හැකිය. එය නිවැරදි යන්න මගේ මතය නොවේ. ඒ මොහොතේ බලරටා සහ ආකෘති නිර්මාණය කර තිබෙන්නට ඇත්තේ පදනම් කරගත් සමාජයක යන්න ය. නමුත් ලොව වැදගත්ම දේශාටන (voyages), ගවේෂණ (discoveries), සංක්‍රමණ (migration) සහ සොයාගැනීම් (scientific findings) කරන ලද්දේ තහනම මුල් කරගත් එම යුගයේ ය. අද අපි කරන්නේ ඒවා ඉදිරියට ගෙනයාම පමණි. ලිංගික තහනමේ ශක්තිය ඔවුන් වෙනත් සාර්වත්‍රික කාර්ය සඳහා ආයෝජනය කර ඇත. ඉංග්‍රීසි අධිරාජ්‍යට පක්ෂ පුරුෂ කවියෙක් වුවද ටෙනිසන් වැනි අය කළේ එම කැපකිරීම වර්ණනා කිරීමයි. සමාජය වෙනුවෙන් කැපවීමේ සහ වැඩ කිරීමේ අභිලාෂ අද සාහිත්‍යයේ නැත (රුසියානු සාහිතයේ බොහෝ කෘති මෙන්ම ‘ගුරු ගීතය’ බඳු නවකතා තුළ ද සමාජය වෙනුවෙන් වැඩකිරීම උත්කෘෂ්ට දෙයක් ලෙස හුවා දක්වයි ). මම මේ මෑතකදී සම්බන්ධ වූ තෙදින බාහිර ප්‍රයාන කඳවුරක දී (Outward Bound Adventure Camp) එම ආයතනය හිමි පුද්ගලික ප්‍රයාන උපදේශක (adventure instructor) විසින් සිය වැඩ සටහන අවසන් කරනු ලැබුවේ නන්දා මාලනිය ගේ 'අද පමණක් නොවේ අපට හෙටක් තිබෙනවා' යන ගීතය අප ද සම්බන්ධ කරගෙන ඔහු විසින් ගායනා කිරනු ලැබීමෙනි. එතරම් මනෝ විශ්ලේෂණය හෝ දර්ශනය දැන නොසිටි ඔහු කිවේ අපේ ජාතිය වසර පනහක් එකතැන පල්වූයේ අභියෝග බාර ගැනීමට (risk taking) ශක්තියක් නොවූ නිසා බවය. ‘කළ නොහැක්ක’ (impossible) වෙත මිනිසා යොමු කිරීම ප්‍රයාන වැඩ සටහන්වල එක් පරමාර්ථයකි.phontam 02
පිරවිය නොහැකි හිස්බව
ඉහත උපදේශක මහතා තවත් වැදගත් දෙයක් කිවේය. සිංගප්පුරුව තම දියුණු අවධිය වෙත ළඟා වීමට යන ගමනේ දී මුලින් ම කළේ තම ජනතාවගේ ආකල්ප වෙනස් කිරීම ය; ඕනෑම අභියෝගයක් ජය ගැනීමට පෙළඹ වීම ය; සාමුහිකව අභියෝග ජය ගැනීම ය; කණ්ඩායම් හැඟීම ය; වැරදි නිවැරදි කරගනිමින් ඉදිරියට යාම ය; ධෛර්යවන්ත භාවය යි. ඒ සඳහා ඔවුන්ට උපකාරී වූයේ නොවිධිමත් අධ්‍යාපනයේ අංගයක් ලෙස සැලකෙන බාහිර ක්‍රියාකාරකම්ය (බාහිර කේන්ද්‍රීය පුහුණුව- Outward Bound Training). ඉහත උපදේශක මහතා ට අනුව ලොව හොඳ ම බාහිර ක්‍රියා ආයතනය ඇත්තේද ඔවුන්ට ය. Outward Bound යන නාවික නම මුල්ම එංගලන්ත පාසැල විසින් පාවිච්චි කරන ලද්දේ ටෙනිසන් ගේ ඉහත අභිලාශය සිහිපත් කරමිනි. විෂයේ මධ්‍යය පිහිටන්නේ විෂය තුළ නොව විෂයට පිටින්ය (ex-timacy) යන්න මෙහිදී නැවත සිහිපත් කළයුතුව ඇත. අපගේ ආශා වස්තුව අපෙන් බාහිර ලෝකය තුළ සොයා ගත යුතුව ඇත. නිශ්ක්‍රියව උදාසීනව සිට එය කළ නොහැකි ය. විරාගයේ අරවින්ද පන්නයේ ලාංකිකයන් හට මෙවන් බාහිර ලෝකයට නැඹුරු වුණ පුහුණු ඉතා වැදගත් විය හැකි ය. බටහිර ආත්මය තම ආශාව බාහිරට කේන්ද්‍ර කරන්නේ, බාහිර ලෝකය ගවේෂණය කරන්නේ තම තුළ ම පැලපදියම් වී ඇති කිසිදා පිරවිය නොහැකි හිස්බව නිසාය.  නමුත් අප සිතන්නේ අප අභ්‍යන්තරයෙන් පිරි ඇත යනුවෙනි. නමුත් අපද හිස්ය. පවත්නා සමාජ පසුගාමී බව මඟ හැරීමට ගැහැනියක් බුදු වීම පිළිතුරක් වන්නේ ද යන්න පැහැදිලි නැත. මෙම සාහිත්‍යකරුවන්ට වඩා ඉදිරිගාමී කාර්යයක් ඉහත ප්‍රයාන උපදේශක විසින් තම පුද්ගලික ආයතනය තුළ කරන බව මගේ මතයයි . ඔහු කරන්නේ මනෝ විශ්ලේෂණයේ එන ‘නොහැක්ක’ නම් යථ (the Real) වෙත මිනිසා යොමු කිරීමයි. ඒ ඔස්සේ ලෝකය දිනීමට ඇති බිය නැති කිරීමයි.       

මහින්දට නම් ගැහැනු කැමති ය
එක් අතකින් කේ. කේ. සමන් කුමාර සාහිත්‍යකරුවා සහ නදීකා බණ්ඩාර ඇතුළු පිරිසක් ස්ත්‍රිය යනු කවුරුන්ද, ඇයගේ ආශාව කුමක්ද, යන්න සහ පුරුෂ ලෝකයේ අවුල, වික්ටෝරියානු බලපෑම සහ එහි කුහකත්වය ගැන දිගින් දිගට කතා කරමින් ඇති අතර එයට සමගාමිව සතියකට එක බැගින් වන අනුපාතයට ශ්‍රී ලංකා පෙරටුගාමී පක්ෂයේ වෙබ් අඩවිය වන ත්‍රිමාණ හරහාද ස්ත්‍රිය කවුද යන ගැටලුව දැන් අවම වශයෙන් වසර දහයක් තිස්සේ අසමින් සිටී. ඇත්ත වශයෙන් ගතහොත් මෙම විසඳුමක් නැති ප්‍රශ්නය නීරස ය. ඇත්තටම මේ වනවිට කාටවත් ස්ත්‍රියගේ ආශාව මේ යැයි හෝ ස්ත්‍රිය යනු කවුදැයි හෝ නිට්ටාවටම කිවහැකිදැයි මා නොදනිමි මහින්ද රාජපක්ෂට දේශපාලනය කිරීමට මේ ස්ත්‍රිය පිළිබද ප්‍රශ්න කිසිසේත් වැදගත් වන්නේ නැත. ඒ පාර-භෞතික ප්‍රශ්න නැති ඔහුට ගැහැනුන් ගොඩක් කැමති ය. ඔහු අප වගේ විචාර ලියන්නේ ද නැත. චිත්‍රපට බලන්න ද නැත. ඔහු කරන්නේ ඉතාම මතුපිටින් ස්ත්‍රිය සහ දරුවන්ට ආදරය පෙන්වීම පමණි. ගැඹුරට වඩා ඔහුට වැදගත් වන්නේ මතුපිටය නැත්නම් ව්‍යාප්තිය ය (extension). ඒ ගැන ස්ත්‍රීවාදීන් සිතන්නේ කුමක් දැයි දැන ගැනීමටත් මම කැමතිය. සමාජ අසමානතාවය, ස්ත්‍රීත්වය සහ පුරුෂ ආශාව යනාදි මානව සමාජයේ ඉස්මතුව ඇති බරපතළ ගැටලු අරභයා අප යමක් කියන්නේ නම් කිව යුත්තේ ඇත්තටම අලුතෙන් යමක් අපට කීමට ඇත්නම් පමණි යන්න මගේ මතයයි. එසේ නොමැතිව බොහෝ දේවල් කීමට යාම තුළ අප ගොඩනගන මතවාදය කුමක්ද යන්න පිළිබඳව කියවන්නා හෝ කියවන්නිය වෙත ගැටලුකාරී නොවනු ඇතිද?
ආශාව, අභිලාෂ, ප්‍රතිචාර සහ ආවේග
එක් එක් සමාජවල ස්ත්‍රිය ක්‍රියාකරන්නේ එකිනෙකට වෙනස් අයුරිනි. ආසියානු ස්ත්‍රිය එක් ආකාරයකට පිරිමියාට සහ පිරිමි ලෝකයට ප්‍රතිචාර දක්වන විට යුරෝපිය ස්ත්‍රිය තවත් අයුරකින් ප්‍රතිචාර දක්වයි. මැද පෙරදිග සහ ඉස්ලාමිය ස්ත්‍රිය තවත් වෙනස් ය. ප්‍රථමික සමාජ තවත් වෙනස්ය. දුප්පත් ස්ත්‍රියගේ ප්‍රශ්නය මැද පාන්තික ස්ත්‍රියගේ ගැටලුවෙන් වෙනස් ය. එනම් තම ‘ආශාව’, අභිලාෂ සහ සන්දර්භයන් එකිනෙකාගෙන් වෙනස් වන අතර ඒ වෙනස්කම්වලට සමපාතව ඔවුන්ගේ ප්‍රතිචාර සහ ආවේග ද වෙනස්ය. ‘අපි අපේ කකුල්වලින් කවදාහරි නැගිටින්න ඕනි’ යැයි නදීකා කියන විට තවත් ස්ත්‍රියක් පුරුෂ පරායත්තතාවට ආශා කරනු ඇත. නැත්නම් ස්ත්‍රියක් ලෙස පුරුෂයා මත යැපීම ඇගේ ගැඹුරුම ආශාව ද විය හැකි ය. ආශාව අනෙකා මත පැවතීම ගැටලුවක් වන්නේ කෙසේද යන්න ක්‍රිස්තියානි අරුතෙන් මට නොවැටහේ. එනම් ආශාවේ මූලය ස්වාමි සේවක (වහල්) සම්බන්ධය ලෙස යම් ස්ත්‍රික හෝ පිරිමියකු තේරුම් ගන්නේ නම් එවිට නදීකා ගේ මොඩලය ගැටලු සහගත වනු ඇත. නමුත් නදීකාගේ මොඩලයට කැමති අය නැතුවා ද නොවේ. එවිට ඇයගේ අරගලය පහසු වනු ඇත. ආශාව යනු ඉතාම පුද්ගලික දෙයක් (සාන්දෘෂ්ටික) වන අතර එය ඉස්මතු වන්නේ පුළුල් දේශපාලන පසුබිමක් පාදක කරගෙන ය (මාක්ස්වාදය). මෙය පරස්පරතාවකි. බටහිර ලෝකයේ මාක්ස්වාදය විකසිත නොවීමට හේතු වූයේ ද පුද්ගල කේන්ද්‍රීය බටහිර ආත්මයේ ගැඹුරු සාන්දෘෂ්ටික බව වෙත ළඟා වීමට සාමුහික බව කෙරේ දැඩි විශ්වාසය තැබූ මාක්ස්වාදයට නොහැකි වූ නිසා ය. මම මතු සාකච්ඡා කිරීමට අදහස් කරන චිත්‍රපටය වුවද බටහිර ආත්මයේ හුදකලා ආත්ම මූලික සාන්දෘෂ්ටික බවට අගනා උදාහරණ යක් වේ. 
ඇගේ වරණය
එක් විශ්වීය මොඩලයක් ස්ත්‍රියගේ නිදහස වෙනුවෙන් ගොඩනැගිය නොහැකි ය. ඇයගේ සමානතාවය පිළිබඳ තත්ත්වය පවා එක් එක් සමාජයේ අවශ්‍යතාව මත වෙනස් විය හැකි ය. උදාහරණ වශයෙන් නම් Phantom Thread (2017) චිත්‍රපටයේ ස්ත්‍රියට අවශ්‍ය වන්නේ තමා ආදරය කරන පිරිමියාට කරන සැලකීම ඔස්සේ තමාගේ ස්ථානය ඇයට සලකුණු කර ගැනීමට මිස වෙනම ස්ත්‍රී ලෝකයක් ගොඩනැගීමට නොවේ. එය ඇගේ වරණය (choice) යි. ඇය සතුටු වන්නේ එම වරණය ඔස්සේ ය. වෙනත් දෙයක් තෝරා ගැනීමට ඉඩ තිබියදී පවා ඇය තමා ආශා කරන පිරිමියා වෙනුවෙන් පොරොත්තු වෙමින් සිට ඔහු හැර නොයයි. ඇයගේ අඳුරු ආදරය තුළ ඇය කරන්නේ දක්ෂ විලාසිතා නිර්මාණකරුවකු වන රේමන්ඩ් වුඩ්කොක් (couture or haute couture or couturier) හට බිම්මල් විෂ සහිත තේ බීමට සැලැස්වීමයි. විෂ ඔස්සේ ඔහුගේ ශරීරය අකර්මන්‍ය වීම තුළ බිඳවැටෙන ඔහුගේ පෞරුෂය සහ අහම (ego) නැවත සුවපත් කරනු පිණිස සහ ගොඩනගනු පිණිස නැවත ඇය ඔහුට අවශ්‍ය වීමට සලස්වයි. එනම් ආදරය ඇය ගොඩ නගන්නේ මරණය කරා ඔහු ගෙන යාම ඔස්සේ ය. ඔහුගේ ආත්මය තමා මත පරායත්ත කිරීම ඔස්සේය.
තමාගේ ම කරගැනීමේ ආශාව
එම අසනීප වීම සහ මරණිය බව වෙත යන ඔහුගේ පැවැත්ම සහ ඔහුගේ පරායත්තතාව (dependency) බටහිර වූ ඇයගේ ආදරයේ පදනම වේ. එය මිනිස් ශිෂ්ටාචාරය තුල 2017 වසර දක්වා ම සත්‍යයක් හෙයින් එම චිත්‍රපටයට අදටත් වටිනාකමක් ලැබේ. මෙතන ස්ත්‍රිය යනු පිරිමියා තමා මත පරායත්ත වනු දැකීම තම ආදරය කරගත් ස්ත්‍රියකි. ඇය බටහිර ය; ඇය පල්ලියේ විවාහ වෙයි; ඇය රේමන්ඩ් තම ස්වාමියා ලෙස අනෙක් අය පිළිගන්නවාට කැමතිය. ඇය රැඩිකල් වන්නේ ඔහුට මරණය පෙන්වමින් ඔහුව තමා වෙත පරායත්ත කිරීම තුළ මිස රැඩිකල් නිදහසක් බලාපොරොත්තු වීම ඔස්සේ නොවේ ය. නමුත් එවන් රැඩිකල් නිදහසක් අයිති අයෙකුට එය නොලැබිය යුතු යැයි මින් අදහස් නොකෙරේ. අනෙක් අතට මෙය පුරුෂ කලා නිර්මාණයක් යැයි කීමට ද ඉඩ ඇත. නමුත් ඇයට වෙනත් වරණයක් තිබියදී ඇය තෝරා ගන්නා ඔහුගේ මවගේ ආශාව තම ශරීරය ඔස්සේ නියෝජනය කිරීම මෙතැනදී සුළුවෙන් සැලකිය නොහැක යන්න මගේ මතය යි. ඔහු මේ ආත්මයේ මරා දමා ඔහුගේ මවගෙන් නිදහස් කර ඊළඟ භවයේ තමාගේ කර ගැනීම ඇයගේ ආශාවයි. ඇයගේ ප්‍රශ්නය බුදුවීම වැනි දෙයක් නොවේ ය. මෙම චිත්‍රපටය පුරුෂ නිර්මාණයක් වීම පවා ඉහත තත්ත්වය නිශේධනය නොකරයි.phontam 03
තම පැවැත්ම වෙනුවෙන් අනෙකාගේ මරණය
රේමන්ඩ් විසින් කරනු ලබන්නේ ස්ත්‍රිය ගේ බාහිර රූපය අලංකාර කිරීම ය. ඇයගේ අඳුරු පැවැත්ම මකා දමා ඇයට පිරිමි ඇසට (male gaze) පෙනෙන පරිදි වේෂ නිරුපණය කිරීම ය. ඒ සඳහා ඔහු තෝරා ගන්නේ ආපන ශාලාවකදී අහම්බෙන් ඇස ගැටුණු යෞවනියක් වන ග්‍රාමීය පරිසරයක හැදී වැඩුණු අල්මා ය. නමුත් එම ග්‍රාමීය ගැහැනියගේ පැවැත්මේ පතුලේ ගැඹුර ඔහුට කිසිසේත් ග්‍රහණය කරගත නොහැකි ය. ඇය ඉල්ලා සිටින ඔහුගේ ආත්මයේ පංගුව ඔහුට දිය නොහැකි තත්ත්වයකට ඔහු පත්වේ. නමුත් අරගලය තුළ ඇය ඇයගේ කොටස අත්පත් කරගනී. ඒ සඳහා ඇය ඔහු මරණය ආසන්නයට ම ගෙනයයි. ඇයගේ ශක්තිය එය යි. චිත්‍රපටය අපගේ සන්දර්භයෙන් ගත්විට එහි ගැඹුරුම මානය කරා ළං වන්නේ ගමෙන් නිකම්ම නිකම් ස්ත්‍රියක් ලෙස අවුදින් නාගරික ඉහළ පංතිය ගැවසෙන තැනක තම පැවැත්ම තහවුරු කර ගැනීම පිණිස කරන ‘නපුර’ කරා එළඹෙන විට ය. වෙනත් විදියකින් කිවහොත් නාගරිකයෙකුට ගේම් එක ගහන තැන දී ය.  ඇය එතැනදී පිරිමියෙකුටත් වඩා පිරිමියෙකු ලෙස ‘නපුර’ (evil) කරා ප්‍රවිෂ්ට වේ. විෂ බිම්මල් නොව ඕනෙම දෙයක් සඳහා ඇය මානසිකව සුදානම්ය. කිසි චකිතයක් නැතිව එය ඇය පාපොච්චාරණය කරයි. රේමන්ඩ් විසින් කරන ‘වැඩ’ (work) සංස්කෘතිය තුළට ඇය ගෙනෙන්නේ තම පැවැත්ම වෙනුවෙන් ඔහුගේ මරණය යි.  ඔහු උදේ දිවා කරමින් සිටින්නේ නිර්මාණ විලාසිතා කරණය යි.  නමුත් ඇයට අවශ්‍ය කුමක්ද? රොහාන් පෙරේරාගේ ‘ආසියාතික ගැහැනිය බුදු කිරීමේ’ ව්‍යාපෘතියේ සිටින ලාංකික ස්ත්‍රීවාදීන් ගෙන් (පෙරදිග මතු නොව අපරදිග පවා තිබෙන) මේ අවස්ථාවාදී අශිෂ්ටත්වය (opportunistic and uncivilized) පිළිබඳව ඔවුන්ගේ මතය දැනගැනීමට ද කැමැත්තෙමි. මේ අවස්ථාවාදී නිමේෂයේ ඇය ගැහැනියක් වන්නේ කෙසේද? නැත්නම් පිරිමි තම පැවැත්ම වෙනුවෙන් ඕනෙම කුපාඩි වැඩක් කරන බැවින් ස්ත්‍රිය එසේ කිරීම ගැටලුවක් නොවේද? මේ ප්‍රශ්න අසන්නේත් ඇය ස්ත්‍රියක් වීම නිසා යැයි කියා ඇඟ බේරා ගනිමුද? නැත්නම් ගැහැනි පිරිමි භේදයක් නොමැතිව අප සැවොම ශිෂ්ට කිරීමේ ව්‍යාපෘතියක් (new civilizing movement) වෙත පියනැගිය යුතු නොවේද?
අල්මා විසින් රේමන්ඩ් සහ ඔහුගේ මව අතර තිබු මායාමය සම්බන්ධය නම් හුය ඡේදනය කර ඇත. ඒ වෙනුවෙන් ඇයට ඔහුව මරණය මුවවිටට රැගෙන යාමට සිදුව ඇත. නාගරික විලාසිතාකරුවකුට නොතේරෙන ග්‍රාමීය ඇයගේ නපුර (ආශාව) කොතරම් අඳුරු ද, මරණීය ද, පැටලිලි සහගත ද, දේව විරෝධී ද යන්න මෙම චිත්‍රපටය අප වෙත ගෙන එයි. නමුත් අප ආශා කරන්න ද ඇයගේ එම මරණිය බවට ම ය. ඇයගේ මායාව වෙත අපි පෙම් බඳිමු. රේමන්ඩ් මෙන්ම අප සියල්ලෝම ගැලවිය නොහැකි ලෙස ඇයගේ මායා මකුළු දැලේ පැටලෙමු. පැටලී මරණය කරා යමු. එම මරණයට අප ආදරය යැයි කියමු. Casino (1995), Basic Instinct (1992) යන චිත්‍රපටවලින් අප දුටුවේ ද මෙය ම ය. 
(Phantom Thread යන්න මායා හුය ලෙස පරිවර්තනය කර ඇත) phontam 04
මහේෂ් හපුගොඩ

3 comments:

  1. එල්මා තේරුම් ගන්න උත්සාහ කිරීමෙදි, ඇය රෙනොල්ඩ් ගේ නිවසට එන්නට පෙර ආපන ශාලවක සේවිකාවක් ලෙස ආරම්භ කල ජීවිතය සිහිපත් කිරීම වැදගත්. එම සේවක-සේව්‍ය සම්බන්ධය කනපිට ගසා තම ලොකය හදන්න හදනවා ඇය. මෙහිදී විෂ හතු ක්‍රමවේදය මගින් හෝ රෙනොල්ඩ්ස්ගේ ආදරය, 'ඇස' ගන්නට සිතන ඇය ඉදිරිපිට ඉන්නේ කිසිදු 'හානිකර' ක්‍රියාවකින් තොරව ඇයට ආදරය කරන පිරිමියක්. කොටින්ම, තමන්ට විස දෙනවා යැයි දැන දැන ඇගේ ආශාවට ඉඩ දෙන, එයින් ආශ්වාදයක්, නව ජීවයක් ලබන පිරිම්යෙක්. දෙදෙනාම ඉන් සතුටක් ලබයි. ආදරයේ 'කලු' ස්වභාවය පෙන්වන, 'මරණය' සමඟ සෙල්ලම් කිරීමේ මිනිස් ආශාව පෙන්වන අගනා චිත්‍රපටයක්.

    ReplyDelete
  2. ස්ත්‍රියගේ පතුලක් නොපෙනෙන අඳුර වෙත පිරිමියා ආකර්ෂණය වීම කියන ප්‍රස්තුතය තමයි පසුගිය අවරුදු දෙක ක කාලය තුල අප ෂෙලින් හරහා ගෙනාවේ. මේ තත්වය තමයි ස්ත්‍රීවාදීන් කියන අය කතා කරන්න ඕනි. එහෙම නැතුව අර බුදුවෙන මගුලක් ගැන නෙවේ (බලන්න මේ බ්ලොග් එකේ තියෙන ලංකා බණ්ඩාරනායකගේ ලිපිය). කිසිකෙනෙකුට රොහාන් පෙරේරා කියන මනුස්සයා කියපු දේවල් වලින් එක අඟලක් එහාට යන්න බැරිවෙලා තියෙන එක ගැන ඔබට ස්ත්‍රියක් හැටියට පුදුම නැතිද?

    ReplyDelete
  3. මේ අඳුර ගැන තිබුන කුකුස, මරණය වෙත ඇය ආශා කිරීම, වසඟය සහ ඇයගේ වෙනස්වන සුළු විභවය විසින් ලෝකයේ හුගක් ව්‍යාපාර (බුදුන්, ගාන්ධි, වම) විසින් ඇයව තරමක් තම වැඩපිළිවෙලින් ඈත්කර තබනවා. රොහාන් ට අනුව බුදුන් බියවුණා වගේ දෙයක් තමයි කියවෙන්නේ. මම එතනදී රොහාන් එක්ක එකඟ නැහැ. මෙතන තියෙන්නේ බියට වැඩ ඔවුන් තම ව්‍යාපාරයට ආදරය කිරීම කියල මට හිතෙන්නේ. අධිරාජ්‍ය වාදය තලද්දී වැටි වැටි නැගිටපු ගාන්ධි බියවුණා කියල කියන්න රොහාන් කවුද? රොහාන් මොකද්ද කරලා තියෙන්නේ මේ රටට?

    ReplyDelete